Lavandula officinalis

Lavandula officinalis ( angustifolia)

1. norsk / dansk / svnsk: lavendel
2. islandsk: lavender
3. engelsk: lavender, true lavender, English lavender
4. tysk: Lavendel, Echter Lavendel
5. fransk: lavande, lavande officinale, lavande vraie

• Lamiaceae, leppeblomstfamilien, fleirårig.
• Gammal klosterplante.
• Brukte plantedeler: blad, blomst, blomstrande greinspissar eller heil plante.
• Bruk: prydplante / lukttplante / krydder / medisinplante.
• Ikkje klassifisert som legemiddel i legemiddelverkets urteliste.
• Skal ha vore brukt i lepra-medisinsk behandling.

Eigenskapar etter tradisjonen

Roande og søvndyssande, antidepressiv, krampeløysande og smertestillande, mage- og nervestyrkjande, galle-, urin- og slimdrivande, blodtrykkssenkjande, menstruasjonsregulerande, mildt samantrekkjande, antiseptisk, bakterie- og sopphemmande, insektsdrepande og- skremmande og hudirriterande.

Hildegard von Bingen (1098-1179) skriv, omsett frå tysk hjelper ved lever- og lungeproblem og ved insektplage

Utvortes

Frisk plante vart gnidd på gikt, hovne område og verkjande sår. Lavendeluttrekk var svært aktuelt som munnvatn ved sår i munnen og ved vond lukt av pusten.

Overlege Danielsen nemner i boka frå 1847, i samband med leprabehandling, Rögninger af adstringerende Urter f.Ex Flores Lavandulae. Ved stadig Brug av disse Midler, gjenvinder den ydre Hudflade lidt efter lidt sin Glands og sin Fasthed. Bukettar til å pusta gjennom var mykje brukt ved fare for smitte, særleg ved pest. Lavendel vart òg strødd på golvet i kyrkjer og private heimar av same grunn og fordi insekta skyr lavendellukta. NB! Do-bukettar.

Kvinner sydde lavendel inn i hattar og andre klesplagg for å unngå kvalme og anna ubehag. Lavendelputer kjenner vi òg i vår tid. Lavendel er ein del av krydderblandinga «Herbes de Provence».

Litteratur

• Atha, Antony: Prismas stora örtabok, Stockholm, Bokförlaget Prisma, 2002. ISBN 91-518-3966-0
• Biggs, McVicar & Flowerdew: The complete book of vegetables, herbs & fruit, London, Kyle Cathie Ltd. 2004. ISBN 1-85626-571-4
• Chevallier, Andrew: Damms store bok om medisinske urter, Oslo, N.W.Damm & Søn, 2003. ISBN 82-496-01-58-0
• Christophersen, Ansof Wyller: I Ansofs urtehage, Oslo, Gyldendal Norsk Forlag AS, 1988. ISBN 82-05-17660-4
• Danielsen, D.C. & Boeck, C.W.: Om spedalskhed, Christiania, Chr. Grøndahls trykkeri, 1847.
• Das grosse Buch der Hildegard von Bingen, Köln, Naumann & Göbel Verlag. ISBN 978-3-625-11415-4
• Forlaget Det Beste: Våre medisinske planter, Oslo, Det Beste A/S, 1984. ISBN 82-7010-156-7
• Grieve, mrs.M.: A Modern Herbal, Merchant Book Co. Ltd. 1931, rev. ed. 1973. ISBN 1-904779-01-8
• rünwald & Jänicke: Grüne Apotheke, München, Gräfe & Unzer Verlag. ISBN 978-3-7742-6464-0
• Lid, Dagny Tande og Johannes: Norsk flora, Oslo, Det norske samlaget, 7. utg. 2007. ISBN 978-82-521-6029-1
• Lunden, Jens: Medisinske urter - Naturens legende planter, Oslo, Teknologisk Forlag A/S, 1982. ISBN 82-512-0213-2
• McVicar, Jekka: Damms store bok om urter, N.W.Damm & Søn A/S, 2003. ISBN 82-04-09266-0
• McVicar, Jekka: Den store boken om urter for kropp og sjel, Oslo, Hilt & Hansteen, 2002. ISBN 82-7413-350-1
• National Geographic Society: Desk reference to nature´s medicine, Washington D.C. ISBN 0-7922-3666-1
• Olesen, Anemette: Danske Klosterurter, Aschehoug Dansk Forlag A/S, 2001. ISBN 87-11-16243-0
• Olesen, Anemette: Lægeplanter fortæller historie, Forlaget Kongsvang, 1997. ISBN 87-984854-8-2
• Pahlow, M: Das grosse Buch der Heilpflanzen, Augsburg, Bechtermünz Verlag, 2001. ISBN 3-8289-1839-5
• Royal Horticultural Society: Enclycopedia of herbs, London, Dorling Kindersley Ltd. 2008. ISBN 978-1-4053-3238-5

Bruk av informasjon frå Farmasihistorie.com

Du bør aldri bruka informasjon frå Internett, inkludert Famasihistorie.com, som einaste kjelde til avgjerder eller tiltak i helsemessige spørsmål. Ved legemiddelspørsmål bør du konsultera apotek eller lege, ved helsespørsmål relevant autorisert helsepersonell, og ved dyresjukdom bør du kontakta veterinær. Bruk aldri reseptbelagte legemiddel utan råd frå lege! Søk råd på apoteket ved bruk av reseptfrie legemiddel og naturmiddel, spesielt om du også brukar reseptpliktige medikament. Bruk av fleire legemiddel samtidig kan ha utilsikta effekt.

Lepramuseets urtehage

Achillea millefolium · Aconitum napellus · Agrimonia eupatoria · Alchemilla vulgaris · Allium cepa var. viviparum · Allium fistulosum · Allium porrum · Allium schoenoprasum · Allium ursinum · Allium victorialis · Althaea officinalis · Anethum graveolens · Angelica archangelica · Armoracia rusticana · Artemisia abrotanum · Artemisia absinthium · Artemisia dracunculus · Asparagus officinalis · Calendula officinalis · Centaurea montana · Chenopodium bonus-henricus · Colchicum autumnale · Echinacea purpurea · Hemerocallis lilioasphodelus · Hyssopus officinalis · Iris pseudacorus · Lavandula officinalis · Ledum palustre · Leonurus cardiaca · Malva sylvestris · Melissa officinalis · Mentha spicata · Meum athamanticum · Myrrhis odorata · Origanum vulgare · Petroselinum crispum · Peucedanum ostruthium · Plantago major · Polemonium caeruleum · Pulmonaria officinalis · Ranunculus aconitifolius · Salvia officinalis · Sambucus nigra · Saponaria officinalis · Sedum rosea · Sempervivum tectorum · Veratrum album · Veronica officinalis