Colchicum autumnale
- Colchicum autumnale
- norsk: tidlaus, tidløs, naken jomfru
- dansk: høst-tidløs, nøgen jomfru, giftblomst, luseblomst
- svensk: tidlösa, hösttidlösa, nakna jungfrun
- engelsk: meadow saffron, wild saffron, autumn crocus, colchicum, naked ladies, naked boys
- tysk: Herbstzeitlose, Zeitlose, Nackte Jungfer, Wiesensafran
- fransk: colchique d´automne, colchique
- Liliaceae, liljefamilien, fleirårig.
- Gammal klosterplante.
- Brukte plantedeler: tørka rotknollar og tørka frø.
- Bruk: prydplante / medisinplante / giftplante.
- Tidlaus er klassifisert som reseptpliktig legemiddel i legemiddelverkets urteliste.
Eigenskapar etter tradisjonen
Smertestillande, antirevmatisk, dempar betennelse og fører til oppkast og diaré. Tidlaus skal ha veldig gammal hevd som medsinplante, primært som midel mot urinsyregikt "podagra". Dioscorides åtvara mot planta fordi ho var så giftig. Uttrekk av frøa vart sagt å ha verknad på blodkreft.
Utvortes
Pasta av rotknollen skal ha vore brukt som eit middel mot neuralgi og mot svulstar, og omslag av blad vart lagde på liktorner. Colchicin er framleis vårt viktigaste legemiddel mot urinsyregikt. At ein får verknad av colchicin vert òg rekna som ein sikker diagnose på at ein har nettopp urinsyregikt.
NB! TIDLAUS ER SVÆRT GIFTIG. SYMPTOMA KAN FORVEKSLAST MED ARSENIKKFORGIFTING!
Litteratur
- Atha, Antony: Prismas stora örtabok, Stockholm, Bokförlaget Prisma, 2002. ISBN 91-518-3966-0
- Chevallier, Andrew: Damms store bok om medisinske urter, Oslo, N.W.Damm & Søn, 2003. ISBN 82-496-01-58-0
- Forlaget Det Beste: Våre medisinske planter, Oslo, Det Beste A/S, 1984. ISBN 82-7010-156-7
- Grieve, mrs. M: A modern herbal 1931, rev. ed. 1973, Merchant Book Company Ltd, Surrey. ISBN 1-904779-01-8
- Grünwald/Jänicke: Grüne Apotheke, München, Gräfe & Unzer Verlag, 2004. ISBN 978-3-7742-6464-0
- Heinrich, Barnes, Gibbons & Williamson: Fundamentals of Pharmacognosy & Phytotherapy, Elsevier Ltd. 2004. ISBN 0-443-07132-2
- Lid, Dagny Tande og Johannes: Norsk flora, Oslo, Det norske samlaget, 7. utg. 2007. ISBN 978-82-521-6029-1
- Lunden, Jens: Medisinske urter - Naturens legende planter, Oslo, Teknologisk Forlag A/S, 1982. ISBN 82-512-0213-2
- National Geographic Society: Desk reference to nature´s medicine, Washington D.C. ISBN 0-7922-3666-1
- Nielsen, Harald: Lægeplanter og trolddomsurter, København, Politikens Forlag, 1976. ISBN 87-567-2665-1
- Olesen, Anemette: Danske Klosterurter, Aschehoug Dansk Forlag A/S, 2001. ISBN 87-11-16243-0
- Pahlow, M: Das grosse Buch der Heilpflanzen, Augsburg, Bechtermünz Verlag, 2001. ISBN 3-8289-1839-5
- Royal Horticultural Society: Enclycopedia of herbs, London, Dorling Kindersley Ltd. 2008. ISBN 978-1-4053-3238-5
Du bør aldri bruka informasjon frå Internett, inkludert Famasihistorie.com, som einaste kjelde til avgjerder eller tiltak i helsemessige spørsmål. Ved legemiddelspørsmål bør du konsultera apotek eller lege, ved helsespørsmål relevant autorisert helsepersonell, og ved dyresjukdom bør du kontakta veterinær. Bruk aldri reseptbelagte legemiddel utan råd frå lege! Søk råd på apoteket ved bruk av reseptfrie legemiddel og naturmiddel, spesielt om du også brukar reseptpliktige medikament. Bruk av fleire legemiddel samtidig kan ha utilsikta effekt.
Achillea millefolium · Aconitum napellus · Agrimonia eupatoria · Alchemilla vulgaris · Allium cepa var. viviparum · Allium fistulosum · Allium porrum · Allium schoenoprasum · Allium ursinum · Allium victorialis · Althaea officinalis · Anethum graveolens · Angelica archangelica · Armoracia rusticana · Artemisia abrotanum · Artemisia absinthium · Artemisia dracunculus · Asparagus officinalis · Calendula officinalis · Centaurea montana · Chenopodium bonus-henricus · Colchicum autumnale · Echinacea purpurea · Hemerocallis lilioasphodelus · Hyssopus officinalis · Iris pseudacorus · Lavandula officinalis · Ledum palustre · Leonurus cardiaca · Malva sylvestris · Melissa officinalis · Mentha spicata · Meum athamanticum · Myrrhis odorata · Origanum vulgare · Petroselinum crispum · Peucedanum ostruthium · Plantago major · Polemonium caeruleum · Pulmonaria officinalis · Ranunculus aconitifolius · Salvia officinalis · Sambucus nigra · Saponaria officinalis · Sedum rosea · Sempervivum tectorum · Veratrum album · Veronica officinalis